Thành phố Đà Nẵng với vai trò trung tâm chiến lược, kinh tế khu vực miền Trung - Tây Nguyên đã và đang có những bước tiến mạnh mẽ trong hành trình xây dựng & phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo. Việc tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp startup được ưu tiên đưa vào chiến lược phát triển của thành phố. Cùng BambuUP khám phá “Đà Nẵng - Trung tâm Đổi mới sáng tạo bên bờ biển” và những câu chuyện Đổi mới sáng tạo truyền cảm hứng của thành phố biển miền Trung. 

Đà Nẵng trên hành trình xây dựng trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Tuy là hệ sinh thái non trẻ nhưng cùng với Thủ đô Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng được Trung ương xác định là một trong ba hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST của cả nước. Giữ vai trò trung tâm của khu vực Miền Trung-Tây Nguyên, Đà Nẵng dần được biết đến là “Trung tâm đổi mới sáng tạo bên bờ biển”. Đánh giá về các startup của Đà Nẵng, TS Phạm Hồng Quất, Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp KHCN (Bộ KH&CN) nhìn nhận đó đều là những startup có hàm lượng công nghệ rất cao, tiên phong trong các lĩnh vực mới như: Fintech, Blockchain, AI, Biotech… Đây đều là những xu hướng công nghệ mà thế giới quan tâm. Cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST tại thành phố không ngừng gia tăng về số lượng và chất lượng. Trong đó có một số doanh nghiệp khởi nghiệp ĐMST có nền tảng công nghệ cao, bắt kịp xu hướng phát triển, nhất là trong các lĩnh vực về công nghệ thông tin, ứng dụng trí tuệ nhân tạo... thu hút được vốn từ các quỹ đầu tư trong nước và quốc tế.

Nhìn chung, startup trong Hệ sinh thái khởi nghiệp Đà Nẵng được đánh giá cao về chất lượng, có khả năng cạnh tranh cao. Nổi bật kể đến là giải pháp giáo dục của Beekids đến với Techfest 2023, đã lọt vào Top 10 chung kết TECHFEST 2023, đạt Giải thưởng chương trình Bridge To Korea (B2K) Inbound Program từ Shinhan Square Bridge trị giá $60,000 và Giải thưởng hỗ trợ quảng bá bởi nền tảng thương mại điện tử Droppii.

Với những kết quả đạt được, năm 2023 thành phố Đà Nẵng đã nhận được danh hiệu “Thành phố hấp dẫn khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo” do Hiệp hội phần mềm và dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam vinh danh. Đây là lần thứ 3 thành phố Đà Nẵng vinh dự nhận hạng mục giải thưởng này. Tại Techfest-Whise 2023, Thành phố Đà Nẵng được vinh danh là địa phương có đóng góp nổi bật cho hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Đây là những thưởng có ý nghĩa quan trọng nhằm ghi nhận những đóng góp trong hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố Đà Nẵng trong hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia.

Nhiều hoạt động hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Đến nay, trên địa bàn đã hình thành 1 trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố; 2 trung tâm khởi nghiệp thuộc các trường đại học; 9 vườn ươm; 4 không gian sáng tạo; 9 không gian làm việc chung; 4 quỹ đầu tư khởi nghiệp, các câu lạc bộ khởi nghiệp ở các trường đại học, cao đẳng cùng cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Thông qua các chương trình hỗ trợ của thành phố và các chương trình ươm tạo, tăng tốc của các vườn ươm trên địa bàn, thành phố đã phát triển được 163 dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thương mại hóa được sản phẩm, thành lập 61 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, trong đó đã có các doanh nghiệp phát triển mạnh, tăng trưởng nhanh, gọi được vốn hàng triệu USD.

Nhìn từ tiềm lực bên trong, TP. Đà Nẵng có vị trí quan trọng tại miền Trung, quy tụ được rất nhiều nguồn nhân lực, có thể kết nối các tỉnh thành trong cả nước cũng như quốc tế tạo thành hệ sinh thái, giúp các startup mở rộng thị trường, tạo ra nhiều cơ hội việc làm, kết nối hạ tầng, phát triển nguồn nhân lực. Đà Nẵng có khu công nghệ cao là khu công nghệ cao quốc gia đa chức năng thứ 3 của Việt Nam với mục tiêu thu hút nhà đầu tư trong và ngoài nước; thành phố tiên phong trong quá trình chuyển đổi số, ứng dụng danang smart city với các ứng dụng phục vụ đời sống người dân như ứng dụng góp ý, cứu hộ, ứng dụng dữ liệu mở, dịch vụ công…

Để có được những bứt phá như hiện nay, Đà Nẵng đã tận dụng được tối đa lợi thế về địa lý, nền tảng kinh tế – xã hội vững chắc cũng như sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Đà Nẵng đang ngày càng vươn lên khẳng định vị thế trong Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, trở thành cầu nối khu vực miền Trung – Tây Nguyên và cả nước, tiến tới trở thành trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo hàng đầu Đông Nam Á. 

Nền tảng bứt phá phát triển 

TP. Đà Nẵng giữ vai trò trung tâm của khu vực Miền Trung -Tây Nguyên, là một trong ba trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia, với sự hình thành và phát triển không ngừng của các tổ chức hỗ trợ, các cơ sở ươm tạo, các quỹ đầu tư mạo hiểm, nhà đầu tư thiên thần và đặc biệt là cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Chính quyền thành phố cũng đã ban hành nhiều cơ chế chính sách, chương trình, kế hoạch tạo căn cứ pháp lý và cơ sở để đẩy mạnh các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, cùng nhiều hội thảo, chương trình như: Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo TP Đà Nẵng - SURF 2023, các hội thảo quốc tế.

Từ năm 2020 đến nay, thành phố đã ban hành nhiều cơ chế chính sách, chương trình, kế hoạch để đẩy mạnh các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và đã đạt được những kết quả tích cực, đi vào chiều sâu, được ghi nhận và có nhiều giải thưởng trong và ngoài nước. Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ phát triển khởi nghiệp đổi mới sáng tạo từng bước được đầu tư, xây dựng. Nổi bật là chương trình hỗ trợ các vườn ươm triển khai chương trình ươm tạo, tăng tốc với kinh phí 850 triệu đồng hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước để thực hiện ươm tạo, tăng tốc cho 6-8 dự án/năm. Thông qua các chương trình hỗ trợ đã có 163 dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thương mại hóa được sản phẩm, hơn 60 doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được thành lập. Một số doanh nghiệp phát triển mạnh, tăng trưởng nhanh và gọi được vốn hàng triệu USD như Datbike, Selly, Hekate, EM and AI, VOOC,...

Khát vọng Sông Hàn - Khơi nguồn sáng tạo cùng City Lab

“Sáng tạo - Chủ động” có thể nói là các từ khóa để đánh giá về tinh thần Đổi mới sáng tạo của thành phố. Thành phố đã liên tục rà soát lại những điểm nghẽn còn tồn đọng, chủ động tìm kiếm giải pháp khắc phục trong tình hình mới. Điển hình là “CityLab - Phòng thí nghiệm thành phố ban đêm cho thành phố Đà Nẵng”  với ý tưởng “Đưa thế giới đến với Đà Nẵng” chính là câu chuyện điển hình của thành phố về Đổi mới sáng tạo Mở xã hội. 

City Lab là mô hình xây dựng nhằm mục đích nghiên cứu, phát triển và thử nghiệm các công nghệ, các thể chế, chính sách mới trước khi được đưa vào ứng dụng thực tế nhằm gia tăng sự thích ứng trong quá trình đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội.

Năm 2019, thành phố Đà Nẵng và UNDP đã ký kết Thỏa thuận xây dựng mô hình City Lab ـ gắn kết phát triển kinh tế ban đêm và du lịch (Night Lab ـ Phòng thí nghiệm thành phố ban đêm). Theo đó, dự án đề ra mục tiêu xây dựng và vận hành mô hình Night Lab; Đề xuất các giải pháp Đổi mới sáng tạo thúc đẩy phát triển kinh tế đêm gắn với du lịch; Lựa chọn và thử nghiệm giải pháp phù hợp thúc đẩy phát triển kinh tế đêm gắn với du lịch;... 

Việc trở thành một city lab sẽ giúp Đà Nẵng kết nối với các city lab trên thế giới để thúc đẩy giải pháp thử nghiệm đổi mới sáng tạo và học hỏi nhằm đạt được các mục tiêu phát triển bền vững của thành phố, đặc biệt chú trọng giải quyết các vấn đề về môi trường (như rác thải nhựa), ứng dụng các giải pháp điện tử đổi mới sáng tạo để tăng cường các dịch vụ hành chính công và các sáng kiến khác.

Tương lai: Đà Nẵng phải là thành phố đáng để khởi nghiệp 

Được Bộ Chính trị tin tưởng  mục tiêu đến năm 2030 “Xây dựng thành phố Đà Nẵng trở thành một trong những trung tâm kinh tế - xã hội lớn của cả nước và Đông Nam Á với vai trò là trung tâm về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo”. Cùng với đó là tầm nhìn đến năm 2045, “Thành phố Đà Nẵng trở thành đô thị lớn, sinh thái và thông minh, là trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và thành phố biển đáng sống đạt đẳng cấp khu vực châu Á”.

Chia sẻ trong Báo cáo Hệ sinh thái Đổi mới sáng tạo Mở Việt Nam 2023, ông Nguyễn Bão Quốc - Thành viên Hội đồng cố vấn Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo Quốc gia (VSMA), Founder & CEO BQ Training nhận định: “Việc triển khai các chương trình hỗ trợ đến các Doanh nghiệp tại địa phương vẫn chưa được đồng bộ và còn khá mơ hồ”. Để khắc phục thực trạng kể trên, trong tương lai, thành phố tiếp tục hỗ trợ phát triển các thành tố trong hệ sinh thái, kết nối mạnh mẽ với Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia và quốc tế, chủ động xây dựng và triển khai cũng như đề xuất với Chính phủ các cơ chế chính sách để phát triển Đà Nẵng trở thành trung tâm khởi nghiệp sáng tạo quốc gia tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên như Nghị quyết 43 đã xác định. Đà Nẵng mong muốn tiếp tục đẩy mạnh liên kết các thành tố trong hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, liên kết các hệ sinh thái khởi nghiệp các tỉnh khu vực miền Trung và Tây Nguyên; tiếp cận với các nguồn lực chuyên gia, các nhà đầu tư, nguồn vốn và công nghệ trong nước và quốc tế. 

Các chủ trương, chính sách kể trên là minh chứng cho sự nỗ lực của Thành phố Đà Nẵng để đạt được những mục tiêu, kỳ vọng đã đặt ra, xuất sắc đưa thành phố trở thành trung tâm Đổi mới sáng tạo của Quốc gia. Các Doanh nghiệp, startup trong khu vực quan tâm đến thị trường thành phố Đà Nẵng liên tục cập nhật thông tin về thị trường, xu hướng, tiềm năng của khu vực là một hướng đi khoa học giúp tổ chức Doanh nghiệp bước đầu gặt hái được những thành công khi gia nhập thị trường kinh tế. 

Đọc thêm về hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mở ở Đà Nẵng và một số tỉnh thành khác, chính sách hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo nổi bật trong Báo cáo Đổi mới sáng tạo Mở 2023. Báo cáo cung cấp cơ sở dữ liệu chiến lược cho các doanh nghiệp tại Việt Nam, tổng hợp các tiềm năng và thách thức đối với các doanh nghiệp và tập đoàn thông qua việc phân tích chi tiết về các xu hướng đổi mới sáng tạo và công nghệ trên toàn cầu, cũng như tình hình cụ thể tại Việt Nam. Bên cạnh đó, báo cáo cũng đề xuất một số phương pháp và hướng dẫn để hỗ trợ các doanh nghiệp thúc đẩy quá trình đổi mới sáng tạo.
 

Trúc Uyên