📖 MỤC LỤC BÀI VIẾT 📖
Ngành xây dựng, đóng góp 6-7% GDP mỗi năm, cũng là nguồn phát thải khoảng 15% khí nhà kính của Việt Nam, với phần lớn đến từ sản xuất và sử dụng vật liệu xây dựng. Không chỉ ở Việt Nam, ngành xây dựng toàn cầu đang trên đà phát triển nhưng ngày càng chú trọng vào việc giảm thiểu phát thải và tối ưu hóa các quy trình để tiết kiệm chi phí sản xuất vật liệu, góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
>>>Xem thêm: Tín Chỉ Carbon Là Gì? Thị Trường Tín Chỉ Carbon Ở Việt Nam
1. Công nghệ in 3D bền vững
Trong nhiều khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai như lũ lụt, động đất và bão, nhu cầu về nơi trú ẩn khẩn cấp và bền vững trở nên vô cùng cấp thiết. Những thử thách này không chỉ làm gián đoạn cuộc sống của hàng triệu người mà còn gây áp lực lớn lên tài nguyên và môi trường. Vì thế, Wasp thành công giới thiệu công nghệ in 3D tiên tiến - Crane WASP - mang đến giải pháp mang tính đột phá, giúp xây dựng nhà ở nhanh chóng bằng cách tận dụng tối đa nguồn nguyên liệu tại chỗ.

Công nghệ này không chỉ tập trung vào tốc độ xây dựng mà còn hướng tới sự bền vững lâu dài. Các cấu trúc được tạo ra từ vật liệu tự nhiên, dễ tái tạo và có khả năng phân hủy, giúp giảm chất thải xây dựng và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn trong ngành xây dựng. Khả năng tùy chỉnh linh hoạt của hệ thống cũng cho phép các thiết kế được tối ưu hóa theo điều kiện địa hình và khí hậu, tạo sự tiện nghi và an toàn tối đa cho người sử dụng.
>>>Xem thêm: Đổi Mới Sáng Tạo Mở (Open Innovation): Mô Hình Đột Phá Giúp Tăng Tốc Đổi Mới Sáng Tạo
2. Xây dựng bền vững từ thép dự ứng và Mô-đun
Trong bối cảnh thế giới ngày càng hướng tới các giải pháp bền vững, startup PT Blink tại Úc, đã nổi lên như một tiên phong trong lĩnh vực xây dựng với sự kết hợp giữa công nghệ thép dự ứng lực (post-tensioned steel) và phương pháp xây dựng mô-đun (modular construction). Những giải pháp này không chỉ tối ưu hóa quy trình xây dựng mà còn mang đến những bước đột phá trong việc giảm thiểu sử dụng tài nguyên, góp phần bảo vệ môi trường và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.

Bên cạnh đó, họ không chỉ tập trung vào việc tối ưu hóa quy trình xây dựng mà còn hướng tới mục tiêu bền vững lâu dài. Bằng cách kết hợp thép dự ứng lực và xây dựng mô-đun, các công trình được thiết kế với độ chính xác cao, giảm thiểu lãng phí vật liệu và khí thải carbon. Phương pháp này không chỉ giúp giảm đáng kể chất thải xây dựng mà còn thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, tạo điều kiện để các công trình được thực hiện nhanh chóng mà vẫn đáp ứng các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Tại Việt Nam, theo Tổng cục Thống kê, trong 9 tháng đầu năm 2021, ngành xây dựng đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt là giá vật liệu tăng cao và tiến độ giải ngân vốn đầu tư công chậm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ các dự án. Vì vậy, việc áp dụng công nghệ thép dự ứng lực kết hợp mô-đun hóa trong xây dựng không chỉ giúp giảm đáng kể chi phí vật liệu và nhân công, mà còn đẩy nhanh tiến độ xây dựng, đảm bảo các dự án được triển khai đúng thời hạn. Đồng thời, nó góp phần tăng cường khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu, tạo nền tảng cho một ngành xây dựng bền vững, an toàn hơn, và nâng cao chất lượng cuộc sống tại Việt Nam.
>>>Xem thêm: “Mỏ vàng” giấu sau những chai nhựa cũ
3. Tuần hoàn rác thải thành vật liệu xây dựng
Lendager là một startup đến từ Thụy Điển dẫn đầu trong việc phát triển quá trình chuyển đổi xanh và thiết lập nền kinh tế tuần hoàn trong môi trường xây dựng. Lendager tin rằng chất lượng là một đức tính, tính bền vững là một loại tài sản, và sự đổi mới là nghệ thuật tập thể, Lendager đã tạo nên sự khác biệt bằng cách tái chế phế liệu thành vật liệu xây dựng có giá trị cao hơn mục đích ban đầu. Trước thực trạng ngành xây dựng thải ra lượng lớn CO2 từ các công trình, dự án “Upcycling House” được thành lập nhằm giúp giảm bớt nhu cầu sản xuất và giảm lượng khí thải CO2 để mang lại lợi ích cho môi trường.

Dù sử dụng vật liệu tái chế, các ngôi nhà từ “Upcycling House” vẫn đảm bảo sự vững chắc, thẩm mỹ hiện đại, không thua kém công trình xây dựng từ vật liệu truyền thống. Đây là minh chứng cho việc kết hợp thành công giữa tính bền vững và chất lượng, mang đến một hướng đi mới trong ngành xây dựng, giúp tối ưu hóa tài nguyên và giảm tác động môi trường. CEO Anders Lendager chia sẻ: “Chúng tôi ban đầu nghĩ việc giảm 65% CO2 là khó đạt, nhưng kết quả vượt mong đợi khi giảm tới 86% so với phương pháp xây dựng thông thường.”
Nếu áp dụng mô hình tái chế cải tạo “Upcycling House” của Lendager tại Việt Nam, nơi ngành xây dựng tiêu thụ hơn 30% tổng năng lượng quốc gia, Việt Nam sẽ không chỉ giảm thiểu được khí thải CO2 mà còn tiết kiệm được tài nguyên, chi phí sản xuất, và thúc đẩy phát triển nền kinh tế tuần hoàn. Trong thời điểm lượng rác thải xây dựng ngày càng tăng, Việt Nam cần học hỏi những giải pháp tối ưu hóa được sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp xanh trong tương lai.
4. ‘Người phác thảo’ kiến trúc bền vững từ AI
Thành lập năm 2019 tại San Jose, Mỹ, TANGObuilder được sáng lập bởi Martin Diz, người áp dụng kiến thức từ ngành công nghiệp hàng không để cách mạng hóa phần mềm thiết kế kiến trúc. Nhận thấy sự lạc hậu của các phần mềm truyền thống và khó khăn trong giao tiếp giữa kiến trúc sư, kỹ sư, và nhà thầu, Martin phát triển TANGObuilder nhằm tối ưu hóa quá trình thiết kế sơ bộ, dự toán chi phí, và tạo bản thảo chi tiết, giúp giảm thời gian và tài nguyên cần thiết trong xây dựng.

Bằng cách chuyển đổi bản phác thảo thành thiết kế chi tiết chỉ trong vài giây, TANGObuilder tối ưu hóa việc sử dụng vật liệu, giúp giảm đến 20-30% lượng nguyên liệu thô cần thiết cho các công trình. Điều này trực tiếp hạn chế lượng lớn rác thải xây dựng và giảm phát thải CO2 trong suốt vòng đời dự án. Theo ước tính, một dự án trung bình áp dụng công nghệ này có thể giảm tới 10-15% lượng khí thải CO2 so với phương pháp thiết kế và xây dựng truyền thống. Ngoài ra, việc tự động hóa quy trình thiết kế giúp giảm thiểu sai sót, tiết kiệm hàng trăm giờ làm việc và tạo ra các giải pháp bền vững ngay từ giai đoạn ý tưởng, mở ra tiềm năng ứng dụng rộng rãi cho ngành xây dựng toàn cầu.
Ở Việt Nam, quá trình đô thị hóa nhanh đòi hỏi các giải pháp như Mô hình Thông tin Xây dựng (BIM), giúp tối ưu thiết kế, giảm sai sót và tiết kiệm 10-20% chi phí công trình. TANGObuilder đáp ứng nhu cầu này bằng cách cho phép kiến trúc sư và nhà thầu nhập thông tin địa điểm, vật liệu sẵn có để nhận thiết kế phù hợp với điều kiện địa phương, cắt giảm chi phí vận chuyển và nâng cao chất lượng công trình. Với mô hình “làm tới đâu trả tới đó,” TANGObuilder giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí phần mềm thiết kế, đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo hiệu quả dự án.