Năm vừa qua đánh dấu sự suy giảm mạnh mẽ của những hệ sinh thái khởi nghiệp hàng đầu. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp phải đối mặt với những thách thức lớn trong việc “đánh cược” vào đề bài đổi mới sáng tạo, khi các yếu tố vĩ mô ngày càng khó đoán và có ảnh hưởng rộng lớn đến mọi ngành.
Đề bài đổi mới sáng tạo doanh nghiệp là gì?
Ngày nay, tiến trình đổi mới sáng tạo đang phát triển ngày càng nhanh. Ý tưởng có thể đến từ mọi công ty, tổ chức với đa dạng quy mô và lĩnh vực thay vì chỉ từ những đơn vị có khả năng nghiên cứu lớn như trước đây. Ngoài ra, các doanh nghiệp, tập đoàn cũng ngày càng linh động hơn, họ sẵn sàng kết nối ý tưởng với bất cứ công ty nào có khả năng phát triển chúng.
Thêm vào đó, Báo cáo Đổi mới sáng tạo Mở 2023 lưu ý doanh nghiệp cần chuẩn bị 05 yếu tố cơ bản để thực hiện hiệu quả và hưởng lợi từ Đổi mới sáng tạo. Trong đó, đề bài (hay còn gọi là thách thức) là hình thức phổ biến để thiết lập cơ chế thu thập ý tưởng đổi mới sáng tạo.
Một đề bài đổi mới sáng tạo là thách thức doanh nghiệp, tập đoàn đưa ra để tiếp nhận nguồn tri thức, ý tưởng, công nghệ từ bên ngoài, kết hợp với nguồn lực nội bộ để giải quyết những “nỗi đau” trong tổ chức. Mục tiêu của đề bài đổi mới sáng tạo doanh nghiệp là kết hợp với các đối tác bên ngoài (hợp tác, đầu tư, v.v) để cùng nhau đồng sáng tạo, đồng phát triển.
=> Các thách thức, đề bài từ tập đoàn, doanh nghiệp trên Challenge Hub
Đề bài đổi mới sáng tạo doanh nghiệp: Thách thức lồng “thách thức”
Bản chất việc đưa ra một thách thức tiêu chuẩn cũng đã là một “thách thức”. Nhiều doanh nghiệp, tập đoàn đang “mắc bẫy” FOMO trong cuộc đua ĐMST. Sự biến chuyển không ngừng từ các công nghệ mới nổi, yêu cầu khắt khe hơn từ người tiêu dùng khiến bức tranh chiến lược tổng thể ban đầu bị ảnh hưởng.
Có một thực tế là các CEO khu vực châu Á Thái Bình Dương cảm thấy họ đang phải đối mặt với một tình huống khó khăn gây ra bởi những xung đột địa chính trị kéo dài và nỗi lo về lạm phát, theo cả PwC và Hội nghị CEO APEC ở San Francisco.
Niềm tin vào tương lai tiếp tục bị hạn chế tạo ra cho các CEO nhiệm vụ kép: Bên cạnh việc tập trung vào những thách thức về lợi nhuận, doanh nghiệp đồng thời phải đưa ra đề bài đổi mới sáng tạo để đảm bảo khả năng thích ứng trong tương lai. Tình thế này đặt các nhà lãnh đạo doanh nghiệp, tập đoàn dưới áp lực phải ra đề bài kịp thời, thậm chí khi không có đủ thông tin.
Thêm nữa, xu hướng hiện nay trong các doanh nghiệp là cần phải đáp ứng nhanh chóng với nhu cầu của từng bộ phận bằng cách triển khai các giải pháp đổi mới sáng tạo tương ứng.
Tuy nhiên, điều này thường dẫn đến thực tế là lộ trình đổi mới sáng tạo rối ren không đồng nhất, đặc biệt khi tốc độ kinh doanh ngày càng nhanh hơn bao giờ hết.
>>> Xem thêm: Đổi Mới Sáng Tạo Mở (Open Innovation): Mô Hình Đột Phá Giúp Tăng Tốc Đổi Mới Sáng Tạo
3 nguyên tắc hiện thực hóa đề bài đổi mới sáng tạo doanh nghiệp
Áp lực thời gian là yếu tố phân biệt giữa TOP 10% đổi mới sáng tạo thành công và 90% còn lại. Tuy rằng, sẽ không có đề bài tiêu chuẩn nào giải quyết được tất cả các “nỗi đau” trong tổ chức cùng một lúc, Cẩm nang Đổi mới sáng tạo mở - Quy trình đến thực tiễn gợi mở cho các lãnh đạo doanh nghiệp, tập đoàn 3 nguyên tắc hiện thực hóa đề bài đổi mới sáng tạo doanh nghiệp tổng hợp từ thành công & thất bại trong hành trình kết nối cung - cầu
Nguyên tắc số 01 về Thách thức tiêu chuẩn
Để đạt hiệu quả tối đa trong khả năng nhận được một Giải pháp tiêu chuẩn, từ phía doanh nghiệp, tập đoàn cần thiết lập một Thách thức tiêu chuẩn tương xứng. Một thách thức tiêu chuẩn bao gồm các yếu tố như tiêu chí đánh giá, thời gian, bảo mật và quyền sở hữu trí tuệ.
Để đảm bảo quá trình lựa chọn đơn vị cung cấp giải pháp, doanh nghiệp cần xác định những yêu cầu về tính bảo mật (nếu có). Việc đánh giá tính bảo mật bao gồm các biện pháp kỹ thuật như mã hóa dữ liệu, kiểm soát truy cập…, giúp bảo vệ thông tin của doanh nghiệp và đơn vị cung cấp giải pháp. Bên cạnh đó, cũng cần phải rõ ràng về mặt thời hạn nhận đề xuất, thời gian bảo hành và các cam kết về dịch vụ sau bàn giao sản phẩm.
Để đi đến bước xây dựng một đề bài tiêu chuẩn như thế, doanh nghiệp, tập đoàn cần hiểu rõ bối cảnh và thách thức cụ thể mà họ đang đối mặt để có hướng tiếp cận khai thác phù hợp. Bà Nguyễn Hương Quỳnh, CEO BambuUP chia sẻ về thực trạng đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp Việt Nam hiện nay: “Nhiều doanh nghiệp Việt Nam nhập cuộc mà thiếu đi sự chuẩn bị bài bản, hiệu quả, chưa chuẩn bị tư duy đổi mới sáng tạo cho nhân sự. Đây là sai lầm mà các doanh nghiệp Việt Nam hay mắc phải, nghe tưởng chừng như nghịch lý nhưng lại là thực tế đang diễn ra hiện nay.”
>>> Xem thêm: Bức tranh toàn cảnh về Đổi mới sáng tạo ở Thụy Điển
Nguyên tắc số 02 về kết quả đầu ra: Ứng dụng hay Quyền sở hữu trí tuệ?
Khi tiến hành hiện thực hóa một Thách thức/Đề bài đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp có thể chia kết quả đầu ra mong muốn thành 2 loại cơ bản: Loại 1 là các kết quả có tính ứng dụng, giúp tăng trưởng trong kinh doanh và tối ưu hiệu quả vận hành. Loại 2, với tầm quan trọng không kém ảnh hưởng đến cả định giá của doanh nghiệp, là các kết quả nghiên cứu có giá trị đăng ký sở hữu trí tuệ.
Trong những yếu tố cấu thành nên một đề bài tiêu chuẩn, quyền sở hữu trí tuệ được ví như “vũ khí tăng trưởng” mới cho doanh nghiệp. Trong thời kỳ đổi mới sáng tạo là chìa khóa thành công, tài sản trí tuệ đang được doanh nghiệp hết sức chú trọng. Theo thống kê của Ocean Tomo năm 2020, tài sản vô hình chiếm 90% giá trị của các doanh nghiệp trong nhóm S&P 500 và có xu hướng tăng dần.
Quyền sở hữu trí tuệ được doanh nghiệp coi trọng và đề cao trong quá trình ra đề bài đổi mới sáng tạo vì những giá trị thiết thực chúng mang lại về mặt tài chính nói riêng và phát triển kinh doanh nói chung. Mỗi yêu cầu bảo hộ về sản phẩm và/hoặc quy trình/phương pháp đều tạo ra dòng tiền hình thành trong tương lai.
Có thể nói hệ thống quyền sở hữu trí tuệ là vũ khí “sống còn” đối với các Tập đoàn kinh tế lớn trên thế giới. Bởi trên thực tế thì không dễ để sản xuất ra một sản phẩm hoàn hảo mà không vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của công ty khác dù vô tình hay cố ý. Sau những cuộc chiến pháp lý và sự trả giá về vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, các Tập đoàn kinh tế lớn đã đầu tư để sở hữu những bằng sáng chế đắt giá để phục vụ chiến lược kinh doanh.
Trong quá trình sở hữu bằng độc quyền sáng chế, doanh nghiệp có thể Thương mại hóa chúng thông qua ký kết hợp đồng chuyển giao công nghệ. Đây là quá trình phức tạp đòi hỏi doanh nghiệp phải phân tích thị trường, kiểm toán và định giá Tài sản trí tuệ. Để biết thêm thông tin về những điểm cần lưu ý trong quá trình này, tìm hiểu tại đây.
>>> Xem thêm: Product-as-a-Service: Cách doanh nghiệp chuyển đổi để đáp ứng xu hướng tiêu dùng mới
Nguyên tắc số 03 về Tiêu chí đánh giá
Nghiên cứu của Alter & Hage (1993) cho rằng, có bốn yếu tố quan trọng cho sự hợp tác giữa các công ty: sự sẵn sàng hợp tác, nhu cầu về chuyên môn, nhu cầu về vốn và nhu cầu về hiệu quả ứng dụng.
Từ đó, có hai loại tiêu chí lựa chọn được đưa ra để quyết định tính phù hợp của sự hợp tác: tiêu chí liên quan đến đối tác và tiêu chí liên quan đến dự án.
- Nhóm tiêu chí liên quan đến dự án
Bao gồm tầm quan trọng chiến lược cho công ty, sự khác biệt và tính phân hóa, chi phí và 3 tiêu chí khác.
- Nhóm tiêu chí liên quan đến đối tác
Bao gồm tính chuyên môn, sự cam kết, nguồn kinh nghiệm, quan hệ tích cực và 9 tiêu chí khác.
Dặm đường trở thành 10% đổi mới sáng tạo thành công…
Bắt đầu khi lãnh đạo doanh nghiệp chấp nhận những nỗi sợ, điểm yếu còn tồn tại trong mình và len lỏi trong doanh nghiệp.
🔎 Số lượng các thách thức công bố từ Doanh nghiệp, Tập đoàn đã tăng gấp đôi trong Báo cáo Đổi mới sáng tạo Mở 2023, dự báo những bước chuyển mạnh mẽ và cơ hội dành cho startup trong lĩnh vực:
- ESG (Quản lý dữ liệu cây xanh, dấu chân carbon,...)
- R&D (Phát triển sản phẩm bã cà phê, tiết kiệm điện tiêu thụ,...)
- Trải nghiệm khách hàng
- MarTech & SalesTech (Giải pháp omni-channel, CRM)
- Phát triển ứng dụng công nghệ
- Xây dựng hệ sinh thái IoT
👉 Bạn đã sẵn sàng để “trở thành TOP 10% đổi mới sáng tạo thành công, hãy chuẩn bị sẵn sàng để vượt qua 90% thất bại”?
Giới thiệu những thách thức chính của Doanh nghiệp/Tập đoàn và tìm kiếm những giải pháp cụ thể từ các Nhà cung cấp Đổi mới sáng tạo tài năng ngay tại Trung tâm Thách thức Đổi mới sáng tạo Mở.
>>> Xem thêm: Tín Chỉ Carbon Là Gì? Thị Trường Tín Chỉ Carbon Ở Việt Nam
Nhi Thiệu
---------
Đọc thêm về PUCMA: Công thức đổi mới sáng tạo cho doanh nghiệp, tập đoàn 2024 tại đây.
