📖 MỤC LỤC BÀI VIẾT 📖
Đại dương đóng vai trò sống còn đối với Việt Nam, cung cấp nguồn thực phẩm, sinh kế và điều hòa khí hậu. Tuy nhiên, mỗi năm có 310.000 tấn nhựa bị thải vào biển, đe dọa hệ sinh thái và kinh tế biển . Chính phủ đặt mục tiêu giảm 75% rác nhựa vào năm 2025 thông qua chính sách giảm nhựa dùng một lần, hợp tác quốc tế và nâng cao nhận thức cộng đồng, bảo vệ vai trò quan trọng của đại dương.!
>>>Xem thêm: Những mô hình mới giải quyết vấn đề rác thải hữu cơ từ thực phẩm
1. Rong biển: Vật liệu xanh từ đại dương
Notpla, một startup có trụ sở tại London, cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ hành tinh xanh. Nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng ô nhiễm nhựa và tình trạng sản xuất dư thừa nhựa dùng một lần—với hơn 8,3 triệu tấn rác thải nhựa tràn xuống đại dương mỗi năm—Notpla đã phát triển một loại vật liệu đột phá cùng tên. Được làm từ rong biển và thực vật, vật liệu này mang đến giải pháp thay thế thân thiện với môi trường, giúp giảm thiểu ô nhiễm nhựa và hướng tới một tương lai bền vững hơn.
Bằng cách giảm lượng nhựa tiêu thụ và tăng cường sử dụng các sản phẩm dễ phân hủy, Notpla đang góp phần vào việc bảo vệ các rạn san hô, sinh vật biển và hệ sinh thái đại dương khỏi các hậu quả tiêu cực của ô nhiễm nhựa.
Ngoài ra, các giải pháp đóng gói của Notpla còn thể hiện cam kết mạnh mẽ đối với phát triển bền vững. Bằng cách tận dụng các nguyên liệu sinh học có nguồn gốc tự nhiên, họ không chỉ giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường mà còn thúc đẩy các chuẩn mực mới cho ngành công nghiệp đóng gói toàn cầu, hướng tới sự thân thiện với môi trường và khả năng tái tạo.
Việc sử dụng công nghệ tiên tiến để giải quyết các thách thức môi trường cho phép Notpla trở thành một tấm gương mà Việt Nam có thể học hỏi để phát triển các giải pháp đóng gói thân thiện với môi trường từ nguồn nguyên liệu bản địa. Việc áp dụng công nghệ sản xuất bao bì có khả năng phân hủy sinh học không chỉ giúp bảo vệ môi trường biển mà còn thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp bao bì bền vững trong nước, góp phần vào mục tiêu phát triển kinh tế xanh của Việt Nam.
>>>Xem thêm: Đổi Mới Sáng Tạo Mở (Open Innovation): Mô Hình Đột Phá Giúp Tăng Tốc Đổi Mới Sáng Tạo
2. Hồi sinh đại dương với san hô nhân tạo
Ocean Ecostructures được thành lập vào năm 2021 tại Barcelona bởi đội ngũ chuyên gia trong lĩnh vực hải dương học, sinh học và quản lý kinh doanh, với mục tiêu phát triển các giải pháp tái tạo hệ sinh thái biển.
Để có thể tái sinh các hệ sinh thái đang chết dần, Life Boosting Units® cùng với hệ thống Bio Boosting System® tạo rạn san hô vi mô được thiết kế với cấu trúc ba lớp sử dụng vật liệu tự nhiên mô phỏng môi trường tự nhiên: một lớp để thu hút vi sinh vật (như ấu trùng, bào tử, giao tử và sinh vật siêu nhỏ), một lớp dành cho các sinh vật lớn hơn (như cá con và giáp xác), và một lớp thứ ba để cố định sự sống, được chế tạo từ canxi cacbonat hoặc chất nền khoáng nhằm tái tạo các quá trình tự nhiên.
Vật liệu tự nhiên được sử dụng để tạo canxi cacbonat bằng cách dùng phản ứng điện phân giữa cấu trúc kim loại và nước biển. Quá trình này kết hợp với công nghệ in 3D sử dụng khoáng chất và đất nung. Hệ thống còn có cơ chế gắn ba lớp để dễ dàng kết nối với cấu trúc chính.
Công nghệ của Ocean Ecostructures có thể mang lại những bài học thiết thực cho thị trường Việt Nam, nơi có hệ sinh thái biển phong phú và nhu cầu bảo vệ môi trường cao. Công nghệ này giúp cải thiện chất lượng nước, tăng đa dạng sinh học biển, hấp thụ CO2, và bảo vệ các hệ sinh thái khỏi loài xâm lấn, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành thủy sản và du lịch biển. Với các doanh nghiệp, công nghệ hỗ trợ tuân thủ quy định về bền vững, giảm chi phí, đạt chứng nhận ESG, tăng uy tín thương hiệu, và tận dụng các ưu đãi tài chính xanh, giúp Việt Nam dẫn đầu trong phát triển kinh tế biển bền vững.
>>>Xem thêm: Tối ưu xây dựng: Phát triển bền vững và hiệu quả
3. Công nghệ loại bỏ nhựa đại dương
Nhận thức được sự ảnh hưởng nghiêm trọng của rác thải nhựa đối với hệ sinh thái biển, startup The Ocean Cleanup được thành lập vào năm 2013 tại Rotterdam, Hà Lan với mong muốn đẩy mạnh phát triển công nghệ loại bỏ nhựa khỏi các đại dương trên thế giới.
Ô nhiễm nhựa trong các đại dương của thế giới là một vấn đề môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng đến gần 900 loài sinh vật biển và gây ra thiệt hại kinh tế đáng kể, với tổn hại hàng năm ước tính từ 6-19 tỷ USD. Thiệt hại này đến từ ảnh hưởng của nhựa đối với du lịch, ngành đánh bắt cá và thủy sản, cũng như chi phí dọn dẹp của chính phủ. Ô nhiễm nhựa không chỉ gây hại cho đời sống biển mà còn đưa các chất ô nhiễm độc hại vào chuỗi thức ăn, ảnh hưởng đến con người. Ngoài ra, nhựa bị mắc kẹt trong các dòng chảy đại dương sẽ từ từ phân hủy thành vi nhựa, loại rác thải này không những khó dọn dẹp mà còn dễ bị sinh vật biển nhầm lẫn là thức ăn.
Trên mỗi chuyến đi, The Ocean Cleanup đảm bảo rằng có các quan sát viên độc lập được đào tạo trên tàu để theo dõi bất kỳ tương tác nào với các loài được bảo vệ, như rùa hoặc cá voi. Dữ liệu giám sát từ những nỗ lực này đã xác nhận rằng các hoạt động của họ chỉ gây ra tác động môi trường tối thiểu. Hơn nữa, System 03 phục vụ như một nền tảng quan trọng cho nghiên cứu khoa học nhằm hiểu biết về nguồn gốc, số phận và tác động của ô nhiễm nhựa trong đại dương mở. Nghiên cứu này góp phần vào sự hiểu biết rộng hơn về hệ sinh thái trong khu vực tụ tập rác thải lớn nhất tại biển Thái Bình Dương - Great Pacific Garbage Patch (GPGP).
Tổ chức The Ocean Cleanup mang đến những đổi mới xanh cho môi trường Việt Nam thông qua việc triển khai công nghệ tiên tiến nhằm giảm thiểu ô nhiễm nhựa. Các giải pháp này không chỉ ngăn chặn lượng nhựa lớn thải ra biển từ các sông lớn mà còn thúc đẩy sự phát triển của các phương pháp bảo vệ môi trường bền vững. Bằng cách cải thiện chất lượng nước và bảo tồn nguồn lợi thủy sản, The Ocean Cleanup đóng góp tích cực vào việc bảo vệ hệ sinh thái và thúc đẩy ngành du lịch biển của Việt Nam phát triển theo hướng bền vững.
4. Khai phá tiềm năng từ CO2
Tại Santa Monica, Mỹ, Gaurav Sant, đồng thời là Giám đốc Viện Quản lý Carbon của UCLA, đã thành lập nên Equatic, một tổ chức tiên phong trong việc thúc đẩy nền kinh tế xanh bằng việc cải thiện khả năng giữ và lưu trữ CO2 tự nhiên của đại dương thông qua quá trình điện phân nước biển, kết hợp việc loại bỏ CO2 từ khí quyển và sản xuất hydro xanh.
Các tiếp cận đa chức năng này không chỉ giúp thúc đẩy sự hồi phục của môi trường biển mà còn đóng góp kinh tế bằng cách sản xuất nhiên liệu hydro làm nguồn năng lượng sạch.
Equatic tin rằng các giải pháp khí hậu có khả năng mở rộng thực sự phải hợp tác với tự nhiên. Mô phỏng khả năng điều chỉnh CO2 của đại dương, quá trình của Equatic trong việc loại bỏ CO2 khỏi bầu khí quyển bao gồm một hệ thống được thiết kế tỉ mỉ để đo lường hiệu quả việc loại bỏ carbon dioxide (CDR) trong môi trường kín. Phương pháp của họ có thể lưu giữ carbonat và bicarbonat khoáng hóa an toàn từ hàng nghìn đến hàng tỷ năm mà không có nguy cơ giải phóng. Quá trình này tiết kiệm năng lượng, dựa trên điện phân dòng chảy để đảm bảo các phản ứng nhanh chóng với chi phí năng lượng thấp, và theo dõi trực tiếp lượng CO2 đã loại bỏ, cung cấp các tín chỉ carbon minh bạch và đáng tin cậy trong thị trường carbon đang phát triển.
Việt Nam có thể học hỏi từ Equatic về việc tích hợp công nghệ tiên tiến vào bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Bằng cách áp dụng các giải pháp như điện phân nước biển để loại bỏ CO2 và sản xuất hydro xanh, Việt Nam có thể giảm phát thải, hỗ trợ năng lượng sạch và bảo vệ hệ sinh thái biển. Các bài học từ Equatic cũng bao gồm việc sử dụng dữ liệu để theo dõi và chứng minh hiệu quả của các giải pháp, đồng thời xây dựng sự minh bạch và tin cậy với cộng đồng và thị trường.
